UV absorber

UV absorber (chất hấp thụ tia UV) là nhóm phụ gia có khả năng hấp thụ và chuyển hóa bức xạ tử ngoại (UV) thành dạng năng lượng ít gây hại hơn (thường là nhiệt), từ đó bảo vệ vật liệu hoặc hoạt chất khỏi bị phân hủy bởi ánh sáng mặt trời.

1. Cơ chế hoạt động

• Tia UV (200–400 nm) có năng lượng cao, dễ phá vỡ liên kết hóa học → làm polymer, thuốc BVTV, màu nhuộm, nhựa, sơn bị lão hóa, phai màu, mất hoạt tính.
  
  

• UV absorber hoạt động bằng cách:
  
  

  • Hấp thụ photon UV → electron trong phân tử nhảy lên mức năng lượng cao.
    
    

  • Sau đó giải phóng năng lượng dư dưới dạng nhiệt hoặc bức xạ vô hại.
    
    

  • Nhờ vậy, tia UV không còn tác động trực tiếp lên vật liệu/hoạt chất.
    
    

2. Các loại UV absorber phổ biến

• Benzophenone derivatives (oxybenzone, sulisobenzone): dùng trong mỹ phẩm, nhựa.
  
  

• Benzotriazole derivatives: hiệu quả cao, bền nhiệt, dùng nhiều trong nhựa và sơn.
  
  

• Triazine derivatives: ổn định, thường dùng trong công nghiệp nhựa, sơn ngoài trời.
  
  

• Phenyl salicylates: chất hấp thụ UV truyền thống.
  
  

3. Ứng dụng

• Trong nhựa & cao su: ngăn ố vàng, nứt vỡ, lão hóa do nắng.
  
  

• Trong sơn, mực in: bảo vệ màu sắc, tăng độ bền ngoài trời.
  
  

• Trong mỹ phẩm (kem chống nắng): bảo vệ da khỏi tia UVA/UVB.
  
  

• Trong nông nghiệp (thuốc BVTV, phân bón lá):
  
  

  • Một số hoạt chất (như pyrethroid, avermectin) dễ bị phân hủy bởi ánh sáng.
    
    

  • UV absorber được thêm vào công thức để kéo dài hiệu lực của thuốc trên đồng ruộng.
    
    

4. Lưu ý

• Không phải UV absorber nào cũng an toàn sinh học → khi dùng trong thuốc BVTV cần chọn loại ít độc, phân hủy sinh học tốt.
  
  

• Thường phối hợp với antioxidant để tăng hiệu quả chống lão hóa.
  
  

👉 Tóm gọn: UV absorber là phụ gia hấp thụ tia cực tím, chuyển năng lượng UV thành dạng vô hại, giúp bảo vệ thuốc BVTV, nhựa, sơn, mỹ phẩm khỏi phân hủy và lão hóa do ánh nắng.